Sèrgi Javaloyès

La sobta calor d’un singular dia d’abriu que’m hasó créder que l’estiu e s’èra installat a tot de bon. Lo virolejant e aurugat vent d’Espanha que bohava hòrt sus la vila. Que l’arcuelhè dab complicitat e gràcia, devath un cèu azurat on las blancas e longas nublas èran desvagadas. Las camisetas qu’èran legion, e que vedí plan qu’aqueth episòdi estivenc qu’avè ahiscat lo monde a desapelhà’s tà desbrombar lèu l’ivèrn qui èra estat totun deus bracs. Per aquò, n’i avè pas hèra, la nèu qu’èra caduda suu país, e lo hred qui la carrejava que semblava de voler demorar un sarròt de dias. Còp sec, com un desfís climatic, la prima qu’arrecotí tau Bearn. Aqueth dia, que caminavi a plaser. De segur, qu’aví un rendètz-vos mes qu’aví lo temps de har córrer la pèth. La ciutat reiau qu’èra gaujosa, dilhèu amorosa d’aqueth cèu tendre plen de promessas. Qu’admirava los Pirenèus, en imaginant bahida qu’existiva gràcias ad eths qui son lo son miralh e la son torment etèrne. Qu’anavi. Las ventoladas que m’acompanhavan. N’èran pas enqüèra tres òras deu vrèspe, quan pensèi a çò qui’s debanava acerà hòra. Rai, que hasè calor e qu’èri luenh de tocar lo pòrt. Qu’èri a’m díser qu’aqueth pos de frèbe d’un climat holassèr que seré d’ara enlà ua constanta. Entà qué s’entristir? La prima que clamava la soa impaciéncia e la soa gaujor. Que hasoi çò qui aví a har e, en me’n tornant tà casa, que’m brembèi deus trebulòcis qui segotivan lo país. Que retrobèi lo men sobac au ras de las montinas qui aurí podut tocar dab la man. Las borradas que honhavan adara lo paisatge en plen. Los arbos que se’n planhèn. Dilhèu e’s brembavan de la terribla ventòrla de deceme de 1999 ? Ne sèi pas perqué, que’m soviengoi de çò qui cantava d’autes còps Georges Brassens : Gastibelza, l’òmi de la carabina, que cantava atau : « Quauqu’un a conegut a doña Sabina ? Quauqu’un d’ací ? Dançatz, cantatz, vilatgés! La nueit que ganha, lo Mont Falú. — Lo vent qui vien de la montanha que’m harà hòu ! ».