SÈRGI JAVALOYÈS
Ua hueita. Ua traversada lenta e pasibla. Que n’anavi de cap tà unparçan arcuelhedor. La nueit que’m gavidava dab las lutz luenhècas delas maisons on lo dromir non coneishè pas enqüèra los linçòus usats deu son reiaume. Que me’n tornavi deu capdulh de Bearn. Ua hòrtaploja qu’acompanhava lo viatge qui’m hasè traucar un pèis dont non coneishem pas mei las hitas e los contorns. Qu’a cambiat a d’escurs. N’a pas perdut totun la soa amna retrèita. Qu’exprimeish a bèths còps la soa colèra de cap aus qui, fièrs de las lors certituds, e se’n declaran proprietaris e viste e lhèvan frontèras inutilas. Com se la soa vielha lenga e n’avè tostemps quilhat. Rai ! Dilhèu ei la vielha paur de la dissolucion capvath un pèis deus grans qui s’imaginan esglasiant ? Dilhèu e’s senten despoderats ? Ne vs’ac saberí pas díser. D’aulhors quin ac saberí ? Qu’an viste hèit totun de vs’assignar a quauque contrada qui tot lo vòste èste e recusa. La ploja que negava la vath adromida. Que la suenhava deus maus climatics dont sofreish d’ara enlà. E jo créder que saunejavi com saunejan las bèstias. Ua hueita, vertat qu’ei, tà’m guardar de la malivolença deus temps passats e presents. Perqué anar de cap taus chepics ? Que pensi a bèths còps a totas las annadas escorrudas, a çò qu’aquera tèrra e m’a auherit e a çò qui l’èi umblament tornat. Qu’èra sovent ingrata mes pòc que m’importava lo son desbromb. A la fin finala, qu’èi arrecotit tau men nidau. Que i èi comprés que lo temps e comanda aus ciutadans deu Bearn, quau que sia la lor origina, la lor cultura, la lor opinion, de trobar lo camin de la concòrdia tà un aviéner sincèr. Daubuns que’m diseràn que m’esbarreishi. Ne vs’ac saberí pas díser.
