A LA PEIRALHA

JOAN PÈIRE TARDIU

De Sèrgi Javaloyès

Version francesa de Denís Montebello, Frontispici de China, de Krimo, éditions Revue À L’INDEX, coll. « Le Tire-langue », mai 2021, p. 88, 17 €

Com lo mainatge qui geta calhaus a l’arriu brivent, Joan Pèire Tardiu que lança los sons calhaus de mots au fluvi d’un temps qui cor lèu e qui s’estanga a bèths còps, per’mor lo son poèma que vòu gahar l’alet e’ns díser alavetz que la poesia qu’ei la lenga de çò d’esconut qui s’i hè au pregon de l’amna deu poèta.

Atau, dens A la peiralha, que i trobam secrets e mots carats, ua caminada ad escurs per espacis navèths: ua vita miuta, fragmentada, totun plan plomada qui hè anar l’enveja de viatjar, de sautar d’ua pièla a l’auta, de cuélher çò de petit, fragile, qui pausam dens la man e qui espiam com un tresaur: « amassi las pèiras sornas dins lo lum que gandís la belesa ». Que hèm a chancapè, traucant las pradas e los bòscs d’un país tornat inventar per Tardiu. Per’mor que cau qu’ac tornem díser, lo poèma qu’arrehè lo monde poetic qui’ns pensam conéisher e qui ns’ei totun estrangèr. A la peiralha qu’ei la cara navèra d’un aute parçan de la poesía occitana: « s’alandava l’espandi a l’aurièra ambe la fred morruda a ras d’erbum dins l’ivèrn a trigossar un lum de vent rauque e de lassitge ara s’amòda la butida cauda del còr dinc’a l’èrm ».

Au briu deus mots esbarrisclats que caminam au ritme d’ua musica tostemps renovelada, dilhèu ei ua valsa nerviosa qui frequenta lo blues; musica qui, de clar en clar, e ns’auhereish la condicion cambiadissa deu caminaire qui sap, eth, que lo camin jamei ne s’arrèsta. Un còp de mei, Joan Pèire Tardiu que’ns liura ua palheta d’aur entermiei la soa calhavèra que nat asard n’a hèit. Joan Pèire Tardiu que harga despuish Paraulas als quatre vents, Jorns Dobèrts e La Mar quand i es pas, ua òbra amirabla qui ei un vertadèr exemple peus joens poètas qui s’avian, uei lo dia, suu camin calhavut de la creacion occitana. La version francesa de Denis Montebello qu’ei, qu’ac cau díser, d’ua justessa e d’ua fidelitat de non pas créder.