Aqueste essai de Sèrgi Javaloyès que'ns pausa duas questions essenciaus sus la guèrra deu nom e de la grafia de la lenga d'Òc en Bearn e Gasconha. Quau ei la relacion enter lo nom de la lenga e la soa utilizacion orau e escriuta ? Per quinas rasons e i vad d'aspres conflictes per çò de la causida deu son nom e de la soa grafia quan la lenga gascona ei, uei lo dia, a tot de bon, en dangèr de morir ?